Alcaldía Maior de Vilamourel

Referencia

• ES.GA.15030.ARG/1.1.3.1.6.

Título

• Alcaldía Maior de Vilamourel

Data de creación

• 1755-01-01 / 1761-12-31. 1755 a 1761

Data de acumulación

• 1755-01-01 / 1761-12-31. 1755 a 1761

Nivel de descrición

• Fondo

Volume e soporte da unidade de descrición

• 1 Unidade(s) de instalación compartida(s)

• Alcaldía maior de Villamourel (Paderne, A Coruña, España)

Historia institucional/Reseña biográfica

• A xurisdición de Vilamourel conta cun alcalde maior e xustiza ordinaria de seu, mais a dos coutos agregados anexos á casa e torre de Lanzós, e entende en primeira instancia os negocios civís e criminais. Como autoridade máxima nas vilas que non eran cabeza de partido, ademais da súa función xudicial tamén exercía funcións de goberno. Esta configuración cambia cando entra en vigor o Decreto da Suprema Xunta de Goberno de Galicia do 3 de marzo de 1820, que divide a provincia en 47 partidos e establece un xulgado de primeira instancia en cada un deles. Seguindo co proceso reestruturador, o Decreto do 5 de marzo de 1820 suprime os xulgados ordinarios ou de primeira instancia do foro ordinario e conserva unicamente os de cabeza de partido. Desde o momento en que toman posesión os xuíces dos partidos, cesan os corrixidores, alcaldes, meiriños, xuíces e aqueles que viñan administrando xustiza en primeira instancia. Pero cando remata o Trienio Liberal, todo volve á situación anterior. Haberá que esperar ata 1834 para que desaparezan coutos e xurisdicións. Así, o Real decreto do 21 de abril dese mesmo ano ordena que cesen todos os alcaldes ordinarios e que os procesos e os expedientes que teñan abertos llelos remitan aos xuíces letrados das cabezas de partido (neste caso, ao de Betanzos).

Historia arquivística

• Este fondo ingresou por transferencia o 16 de novembro de 1982. Viña mesturado coa documentación do Xulgado de Primeira Instancia e Instrución de Ferrol, que foi o encargado de transferir ao Arquivo do Reino de Galicia o fondo da antiga xurisdición de Ferrol. A chegada destes documentos ao Xulgado de Ferrol explícase no expediente de execución do Decreto da Suprema Xunta de Goberno de Galicia do 3 de marzo de 1820 (5143/12). O novo decreto establecía a obriga de construír ou dedicar unha peza para arquivo na capital cabeza de partido; nesa peza debíanse gardar todos os procesos civís e criminais correspondentes ás vilas, xurisdicións e coutos indicados, ademais dos protocolos dos escribáns que falecesen no seu distrito, con formal lista duns e doutros, con expresión do seu estado e foliación (fol. 3). O decreto tamén dispuña, no seu artigo 11 (fol. 6), que unha vez que o xuíz tomase posesión do seu cargo, debía obrigar os escribáns a entregar no xulgado os procesos civís e criminais do seu partido; e os que pertencesen a outro, ao xulgado correspondente. No couto de Vilamourel traballaba o escribán Pedro Benito Meigide de Laxe, que no ano 1762 aparece como veciño de Ferrol: por isto, é posible que o seu sucesor entregase a documentación en 1820 e que con ela viñesen mesturados estes expedientes xudiciais que debían pasar a Betanzos.

Alcance e contido

• Este fondo conta con dúas series documentais: Causas e Preitos

Clase de documento:

• Textual

Condicións de acceso

Descrición condicións de acceso:

• Acceso libre en xeral.

Condicións de reprodución

Condicións de reprodución:

• A reprodución da documentación deste fondo está suxeita ás seguintes disposicións: - Decreto 219/2011, do 17 de novembro, polo que se fixan os prezos públicos e as normas dos servizos de reprodución prestados nos arquivos xestionados pola Xunta de Galicia. - Orde do 31 de agosto de 2010, pola que se establecen as normas para a consulta e reprodución dos documentos nos arquivos propios e xestionados pola Xunta de Galicia.

Características físicas

Estado de conservación:

• Bo

Existencia e localización de copias

Existencia de copias:

• Non existen copias

Unidades de descrición relacionadas

Unidades de descrición relacionadas:

• Real Audiencia de Galicia, Audiencia Territorial de Galicia, Real Intendencia de Galicia, Documentación notarial

Nota xeral