Con anterioridade á instauración dos xulgados de paz a administración de xustiza máis próxima aos cidadáns radicaba nos alcaldes, a quen a Constitución de 1812 impuxo que exercesen as funcións conciliadoras que manterán co tempo, a pesar de que coa creación dos partidos xudiciais por Real Decreto do 21 de abril de 1834, establécense xuíces letrados nas localidades cabezas de partido. Pódese dicir que nun primeiro momento, mediante esta lei, os alcaldes maiores e corrixidores perden as súas funcións xudiciais pero disposicións posteriores, entre as que se atopa a Real Orde do 12 de febreiro de 1835 e o Regulamento provisional para a Administración de Xustiza do 26 de setembro de 1835, volven concederlles competencias como xuíces de paz, concretamente o coñecemento dos asuntos civís de menor contía e, no ámbito criminal, as faltas leves e as primeiras dilixencias en calquera causa penal. Mentres, os xuíces de primeira instancia terían estas mesmas facultades nos pobos onde residisen, ademais das demandas civís de maior contía en todo o seu distrito.
A figura do xuíz de paz créase despois da publicación da Lei de Axuizamento Civil de 1855, mediante un Real Decreto do 22 de outubro, que dispuxo que en todos os pobos da monarquía nos que houbese concello habería xuíces de paz, coas competencias establecidas na lei de axuizamento civil. Estas novas medidas supoñen a separación de poderes dentro da xustiza municipal. Desta maneira separábanse as funcións xudiciais que antes se atribuíron aos alcaldes, quen con todo conservan certa capacidade sancionadora como delegados gobernativos.
Os reais decretos do 28 de novembro de 1856 e do 22 de outubro de 1858 limitaban as atribucións dos xuíces de paz á xurisdición civil e establecían as súas competencias nos actos de conciliación e nos xuízos verbais. Coa unificación de foros de 1868 adquiren tamén competencias de natureza mercantil.
En 1870 reestrutúrase a administración da xustiza municipal e os xulgados de paz son suprimidos en virtude, tanto da Lei Provisional Orgánica do Poder Xudicial, que crea a figura do xuíz municipal con atribucións tanto civís como penais, como da Lei Provisional de Rexistro Civil, que confire o rexistro civil aos xuíces municipais.
Posteriormente os xulgados de paz restablécense en 1944 (Lei do 19 de xullo de 1944 de Bases para a reforma da Xustiza Municipal) aínda que soamente naqueles municipios onde non existisen xulgados municipais nin comarcais. Pola orde do 24 de marzo de 1945 pola que se aproba a demarcación dos xulgados municipais, comarcais e de paz, o Xulgado de Paz do Corgo é agregado ao Xulgado Municipal de Lugo.
Pola lei de 1944 o xuíz de paz do Corgo será nomeado pola Sala de Goberno da Audiencia Territorial a proposta en terna elevada polos xuíces de primeira instancia do partido xudicial. Entre as súas funcións estarían: a) Actos de conciliación en materia civil e penal; b) Coñecer en primeira instancia, dentro do termo municipal, dos feitos que o código penal cualifica de faltas con excepción das de imprenta, lesións e estafa; c) Formación de atestados con ocasión de delitos ata que poida actuar o xulgado instrutor; d) Coñecer os xuízos verbais civís de menor contía; e) Encargado do Rexistro Civil.
Actualmente os xulgados de paz non teñen competencias penais debido á Lei Orgánica 1/2015, do 30 de marzo, pola que se modifica a Lei Orgánica 10/1995, do 23 de novembro do Código penal. Esta Lei na súa Disposición Final 2.1 modifica o artigo 14.1 da Lei de Axuizamento Criminal.
Historia arquivística
A documentación deste fondo xudicial custodiábase nas dependencias municipais do Corgo
Alcance e contido
O fondo abarca un amplo período de tempo desde a segunda metade do século XIX ata finais do século XX, cuxa documentación é de interese tanto para a investigación histórica, como de proba xurídica
Condicións de acceso
Condicións de acceso
Descrición condicións de acceso:
A documentación é de acceso libre, excepto nos casos nos que non se superou o prazo que determina a lexislación vixente para a súa consulta
Condicións de reprodución
Condicións de reprodución:
Os prezos e as normas do servizo de reprodución estarán suxeitos ás disposicións establecidas pola Xunta de Galicia. A prestación do servizo quedará condicionada ao estado de conservación dos fondos
Lingua:
Spanish; Castilian
Xunta de Galicia. Información mantenida y publicada en internet por la Xunta de Galicia