Destacamento Penal de Toiriz

Enlace persistente

Os traballos forzados, habituais noutras épocas históricas, recuperáronse en España coa promulgación do Real Decreto de 20 de novembro de 1911, polo que se crean os destacamentos penais, nos que se redime a pena polo traballo. Ao principio da Segunda República foron suprimidos e logo retomados polo decreto de 26 de decembro de 1936 para condenados por conspirar contra o goberno republicano. Pero é na zona nacional onde se desenvolve máis este sistema, sobre todo a partir da creación do Patronato Central para a Redención das Penas polo Traballo, en 1938. A organización do sistema alcanza a súa configuración definitiva en 1942. Posteriormente, a medida que os presos políticos foron adquirindo a liberdade, o sistema foi declinando ata desaparecer en 1970. Nos destacamentos penais executábanse traballos cualificados de interese nacional, como obras públicas (ferrocarril, estradas, encoros), reconstrucións, traballos en minas, etc. Os penados adoitaban vivir en barracóns a pé de obra, dado o carácter provisional do traballo. Inicialmente eran destinados a estes destacamentos só os presos políticos, pero desde mediados dos anos 40, tamén os penados comúns. Este sistema permitíu dispoñer de man de obra barata e nada conflitiva en tempos en que o país estaba destrozado, moitos traballadores morreran na guerra e os cárceres estaban sobresaturados. O Destacamento Penal de Toiriz tiña como obxecto a construción dunha ponte.

Esta documentación chegou ao Arquivo Histórico Provincial de Lugo mesturada coa da Prisión Provincial de Lugo, de prisións de partido da provincia de Lugo e dos destacamentos penais do Courel e Barrios de Luna (León). Foi recollida polo arquivo en 1989 tras aparecer abandonada no edificio do antigo cárcere do partido de Lugo. Probablemente quedou tralo traslado da prisión a Bonxe debido ao seu deficiente estado de conservación.

Libre, agás as cautelas relativas á presenza de datos de carácter persoal e ao estado de conservación da documentación. Hai que ter en conta que neste fondo se atopan datos relativos á identificación das persoas e á comisión de delitos.