Destacamento Penal do Courel

Referencia

• ES.GA.27028.AHPLU/1.3.2.7.DPC.

Título

• Destacamento Penal do Courel

Fecha de creación

• 1955 / 1968

Nivel de descripción

• Fondo

Volumen y soporte de la unidad de descripción

• 19 Caixa(s)
• 39 Libro(s)

• Destacamento Penal de Courel (Quiroga, Lugo, España) ‌

Historia institucional/Reseña biográfica

• Os traballos forzados, habituais noutras épocas históricas, recuperáronse en España coa promulgación do Real Decreto de 20 de novembro de 1911, polo que se crean os destacamentos penais, nos que se redime a pena polo traballo. Ao principio da Segunda República foron suprimidos e logo retomados polo decreto de 26 de decembro de 1936 para condenados por conspirar contra o goberno republicano. Pero é na zona nacional onde se desenvolve máis este sistema, sobre todo a partir da creación do Patronato Central para a Redención das Penas polo Traballo, en 1938. A organización do sistema alcanza a súa configuración definitiva en 1942. Posteriormente, a medida que os presos políticos foron adquirindo a liberdade, o sistema foi declinando ata desaparecer en 1970. Nos destacamentos penais executábanse traballos cualificados de interese nacional, como obras públicas (ferrocarril, estradas, encoros), reconstrucións, traballos en minas, etc. Os penados adoitaban vivir en barracóns a pé de obra, dado o carácter provisional do traballo. Inicialmente eran destinados a estes destacamentos só os presos políticos, pero desde mediados dos anos 40, tamén os penados comúns. Este sistema permitíu dispoñer de man de obra barata e nada conflitiva en tempos en que o país estaba destrozado, moitos traballadores morreran na guerra e os cárceres estaban sobresaturados. O Destacamento Penal do Courel instalouse o 14 de xullo de 1955. Estaba dedicado á plantación de piñeiros, apertura de pistas forestais, preparación de viveiros, desbroce, preparación de cortalumes, etc para o Patrimonio Forestal do Estado nas ladeiras do Pía Páxaro. Os reclusos vivían nun edificio das minas de antimonio de Vilarbacú que xa non estaban en explotación. Deixou de funcionar a finais de 1968.

Historia archivística

• Esta documentación chegou ao Arquivo Histórico Provincial de Lugo mesturada coa da Prisión Provincial de Lugo, de prisións de partido da provincia de Lugo e dos destacamentos penais de Toiriz e Barrios de Luna (León). Foi recollida polo arquivo en 1989 tras aparecer abandonada no edificio do antigo cárcere do partido de Lugo. Probablemente quedou tralo traslado da prisión a Bonxe debido ao seu deficiente estado de conservación.

Descriptores de materia

• Establecementos penitenciarios ‌
• Traballo forzoso ‌