Francisco Iglesias Brage nace en Ferrol o 21 de maio de 1900. Ingresa na Academia de Enxeñeiros de Guadalajara, onde permanece ata 1923.
Participa na guerra de Marrocos; en 1926 é nomeado capitán por méritos de guerra.
En 1927 obtén o título de piloto de primeira categoría e é nomeado inspector de fabricación na Fábrica Nacional de Avións CASA.
En 1929 realiza, xunto co capitán Jiménez, no avión "Jesús del Gran Poder", unha travesía sen escalas entre Sevilla e Baía, de 44 horas de duración e cun percorrido de 6450 Km. Este voo e outros posteriores, a través de América do Sur e Central e que remataron na Habana, conducírono á fama.
Nese mesmo ano comeza a preparación dunha expedición científica para explorar o Alto Amazonas que debería ter unha duración de tres anos. Créase un Padroado Oficial presidido por Gregorio Marañón e Iglesias é nomeado secretario técnico.
Aínda que se chegou a construír un buque especialmente deseñado para a viaxe e se mercou unha avioneta, a expedición non se levou a cabo debido a diversos factores, entre os que destaca a crise da última etapa da Segunda República.
En 1933 a Sociedade de Nacións noméao comisario para a Administración do Territorio de Leticia, rexión amazónica pola que disputaban Perú e Colombia. Tras a súa dimisión en 1934, realiza unha viaxe polo Amazonas durante a cal recolle material diverso co que había organizar unha exposición de etnografía amazónica.
Participa na Guerra Civil no bando nacional; ao rematar, incorpórase ao Ministerio do Aire como secretario xeral técnico.
En 1943 ingresa no corpo de enxeñeiros aeronáuticos como tenente coronel. En 1947 acada o grao de coronel.
En 1945 é nomeado xefe de obras do Sector Aéreo de Galicia e da Zona Territorial de Industria núm. 7 na Rexión Aérea Atlántica. Nestes anos e ata 1952 traballa na preparación e execución de proxectos de aeródromos galegos como o de Peinador en Vigo, Lavacolla en Santiago, Alvedro na Coruña, etc.
Posteriormente será nomeado xefe de División de Material e subdirector da Compañía Iberia de Líneas Aéreas e presidente de Talleres Aeronaúticos de Barajas SA.
Pola súa traxectoria persoal e profesional relacionouse con personalidades sobranceiras da súa época, non só relacionadas coa aviación, senón tamén con intelectuais, entre os que podemos mencionar escritores da Xeración do 27; científicos como Gregorio Marañón e autoridades e personaxes diversas como o aventureiro Alfonso Graña.
Entre as súas obras destacan artigos periodísticos, conferencias, discursos, etc.
Faleceu en Madrid o 14 de marzo de 1973.
Historia archivística
O fondo documental atopábase no pazo da Toxeiriña en Moaña, xunto con outras coleccións etnográficas e bibliográficas. No ano 1982 foi adquirido ás herdeiras do coronel a través de ordes ministeriais do 4 de maio e do 22 de xuño, agás algúns documentos que xa foran vendidos ao Museo de Aeronáutica e Astronáutica e algúns outros que reservara a familia. A documentación ingresa no Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra o 30 de abril de 1983.
"O arquivo tivera unha organización, establecida polo propio Iglesias, bastante complexa, que afectou a gran parte dos seus documentos e que foi restablecida teoricamente ao estudar o fondo para a súa valoración [...]. Con todo, non existía un cadro de clasificación xeral, senón conxuntos documentais illados, cunha estrutura complexa e series parcialmente orgánicas [...]." (LÓPEZ GÓMEZ, Pedro: “O Arquivo do Coronel don Francisco Iglesias Brage”, en: Iglesias Brage e América: a recuperación dun personaxe para a historia de Galicia. [Santiago de Compostela]: Consellería de Cultura e Xuventude, 1992)
O tratamento e a descrición do fondo realizáronse no Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra.
Alcance y contenido
O fondo documental comprende o período dos anos 1911 a 1972 e divídese en cinco seccións que reflicten as actividades públicas e privadas do coronel Iglesias Brage.
Entre os documentos persoais, salientamos polo seu volume a serie de correspondencia (anos 1911-1970).
Sobre os seus estudos conservamos documentación da súa etapa formativa na Academia de Enxeñeiros, así como o 11º curso de coroneis (1962-1963), entre outros.
A administración e xestión do seu patrimonio está máis escasamente representada: na documentación sobre as súas propiedades e nas facturas e xustificantes de gastos de todo tipo.
Da súa participación na Guerra Civil, quedan os partes de misión, campaña e recoñecemento da Escuadrilla de Breguets nas frontes de Asturias, Santander, etc.
Da sección de función pública, destaca a documentación correspondente á súa etapa como xefe de obras do Sector Aéreo de Galicia e da Zona Territorial de Industria núm. 7, con anteproxectos de case todos os aeroportos e aeródromos de Galicia: Castro, Ría de Ferrol, Alvedro, Lavacolla, etc.
Dentro das funcións privadas, consideradas así por quedaren á marxe da súa condición de funcionario, podemos sinalar a documentación correspondente ao voo do "Jesús do Gran Poder" (1927-1929); a Expedición ao Amazonas (1931-1936), con actas e correspondencia do Padroado e do Comité Técnico, expedientes de aspirantes, etc.; ou a pertencente á Comisión de Leticia (1933-1934), con actas de sesións da Comisión de Administración do Territorio.
Conta ademais con mapas e planos de países americanos e da conca do Amazonas de principios do século XX. Tamén hai mapas e planos españois, na maior parte de Galicia.
Entre as fotografías, podemos mencionar as da súa estada en Leticia ou as da viaxe do IV Centenario do descubrimento do Amazonas, de grande interese etnográfico, pero tamén outras como as fotografías aéreas da Guerra Civil, da botadura do buque Ártabro, etc.
Condiciones de acceso
Condiciones de acceso
Descripción condiciones de acceso:
Acceso libre, garantido polo artigo 105.b da Constitución española de 1978 e regulado polo artigo 57 da Lei 16/1985, do 25 de xuño, do patrimonio histórico español, o art. 82 da Lei 8/1995, do 30 de outubro, do patrimonio cultural de Galicia, e a Orde do 31 de agosto de 2010, pola que se establecen as normas para a consulta e reprodución dos documentos nos arquivos propios e xestionados pola Xunta de Galicia.
Normativa:
Documentación pública de titularidade estatal, xestionada pola Xunta de Galicia. Ao ser depositados no ARG, os documentos adquiren a condición de bens de interese cultural (art. 50 da Lei 8/1995, do 30 de outubro, do Patrimonio Cultural de Galicia; e art. 60 da Lei 16/1985, do 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español) e pasan a gozar do réxime de protección establecido nesas normas.
Condiciones de reproducción
Condiciones de reproducción:
Suxeitas ás seguintes disposicións:
- Lei 6/2003, do 9 de decembro, de taxas, prezos e exaccións reguladoras da Comunidade Autónoma de Galicia.
- Decreto 320/1992, do 12 de decembro, polo que se fixan os prezos públicos percibidos pola Xunta de Galicia nos arquivos e museos xestionados pola Comunidade Autónoma de Galicia e nos de titularidade autonómica (DOG 231, do 26 de novembro de 1992).
- Orde do 31 de agosto de 2010 pola que se establecen as normas para a consulta e reprodución dos documentos nos arquivos propios e xestionados pola Xunta de Galicia.
Características físicas
Estado de conservación:
Bo
Descripción del estado de conservación:
A maior parte da documentación é de carácter textual, pero tamén conta con documentación gráfica como mapas e planos, fotografías e postais, etc.
Documentación relacionada
Existencia y localización de copias
Existencia de copias: Non existen copias
Unidades de descripción relacionadas
Unidades de descripción relacionadas: Ademais da documentación de índole persoal, en mans dos herdeiros, pódese encontrar documentación relacionada con este fondo en diversos arquivos, entre os que poderíamos sinalar os seguintes:
- Arquivo Histórico Nacional
- Arquivo Xeral da Administración do Estado
- Arquivo do Ministerio de Asuntos Exteriores
- Arquivo Intermedio e Histórico do Exército do Aire
- Museo do Aire
- Arquivo Xeral da Mariña
- Arquivo do Museo Naval
- Arquivo do Museo Nacional de Etnoloxía
- Arquivo da Sociedade de Nacións, etc.
Notas
Nota general
Nota á organización: o fondo foi organizado por Pedro López Gómez e Mariola Súarez Rodríguez.
Para informar sobre os elementos Hª Institucional, Hª Arquivística e Alcance e contido utilizouse, entre outra, a seguinte bibliografía:
- LÓPEZ GÓMEZ, P.: O Arquivo do Coronel don Francisco Iglesias Brage, en: Iglesias Brage e América: a recuperación dun personaxe para a historia de Galicia. [Santiago de Compostela]: Consellería de Cultura e Xuventude, 1992.
- LÓPEZ GÓMEZ, P.: La Expedición Iglesias al Amazonas. Madrid : Organismo Autónomo Parques Nacionales, D.L. 2002.
Xunta de Galicia. Información mantenida y publicada en internet por la Xunta de Galicia