Libro maior de contas da Casa de Banca e Comercio...

Referencia

• ES.GA.15078.AG/2.3.3.1.2.3.3.2.1.//GP409

Título

• Libro maior de contas da Casa de Banca e Comercio Bengoechea de 1889 a 1897.

Data de creación

• 1889-09-13 / 1897-07-06

Nivel de descrición

• Unidade de localización

Volume e soporte da unidade de descrición

• 1 Unidade(s) de instalación

• Casa de Banca e Comercio Bengoechea ‌

Historia institucional/Reseña biográfica

• A casa de comercio Bengoechea de Ribadeo, dedicada á actividade comercial, navieira e bancaria foi fundada polo vizcaíno Francisco Antonio de Bengoechea, a principios do século XIX, se ben non se conserva ningún documento ata o ano 1820. Tras a morte do fundador, en 1868, e segundo a súa disposición testamentaria, herdará a empresa o que ata ese momento fora o seu administrador José María Martínez Marzo, coa condición de que engada o Bengoechea ao seu apelido. A partir da morte de José María, no ano 1890, a empresa aparecerá nomeada como “Viúva e fillo de José María Martínez Bengoechea”. Despois do falecemento de Juliana González Santamarina (8 de marzo de 1900) e do seu fillo Francisco Martínez-Bengoechea y González (3 de novembro de 1900) divídese a herdanza, cumprindo a vontade testamentaria deste último, entre o seu administrador, Bonifacio Torres de la Calle, e os seus primos Ramón Bustelo González e Godofredo Álvarez-Cascos González. A partir de entonces e ata 1935 a empresa figurará nos documentos como“Sucesores de Francisco Martínez Bengoechea y González” a pesar dos pequenos cambios introducidos nas denominacións oficiais das sucesivas sociedades. Así, en 1903 constitúese a sociedade mercantil regular colectiva denominada “Torres, Bustelo y Álvarez Cascos, como sucesores de Francisco Martínez Bengoechea y González” que se disolverá en 1927, trás o falecemento de Godofredo Álvarez-Cascos para constituir unha nova denominada “Torres, Bustelo y Compañía, como sucesores de Francisco Martínez Bengoechea y González” na que participarán a súa viúva e fillos. O falecemento de Bonifacio Torres, en 1934 determinará a disolución desta sociedade e a constitución por parte de Ramón Bustelo, en xullo de 1935, da empresa denominada Sucesor de Francisco Martínez Bengoechea y González. O fondo abarca un período cronolóxico entre os anos 1820 e 1952 e está formado por documentos que reflicten a xestión empresarial da casa de banca e comercio, a xestión do patrimonio familiar e outras funcións e actividades de carácter persoal desenvolvidas por diferentes membros da familia.

Historia arquivística

• O arquivo foi recollido en Ribadeo e trasladado a Santiago de Compostela, á sede do Arquivo de Galicia con datas 8 e 9 de abril de 2010. Na casa da rúa Amando Pérez de Ribadeo o arquivo e a biblioteca ocupaban dúas amplas salas da planta baixa ao final do corredor ou vestíbulo de entrada. Na parte esquerda achábase a sección empresarial; na dereita, a patrimonial. Nesta última, de maior amplitude, situaríanse as oficinas da casa de banca e comercial que rexentaba a familia, a xulgar polo mobiliario e a caixa forte situada nun recanto da sala. Na sala esquerda, os documentos e os libros instalábanse en armarios dotados de portas acristaladas situados ao longo das dúas paredes máis longas. Na sala da dereita, os documentos de arquivo e os libros dispúñanse ao longo dunha das paredes máis longas. A maior parte dos documentos achábase en tres armarios. Cada un deles contaba con dous corpos en altura. Os de enriba descubrían tralas portas dobres de madeira tres columnas de cinco filas de caixóns. Estes rotulábanse con cartelas que daban conta dunha organización xeográfica dos documentos, á maneira en que se facía nos antigos arquivos monacais (Provincia de Lugo, Ayuntamiento de Meira, parroquia de Meira) ou, tamén, cos nomes dos tipos que dan nome ás series documentais (Listas cobratorias, Apeos y Prorrateos, Poderes). Os impresos situábanse nun armario de madeira dividido en tres corpos verticais. No corpo central, arriba, gravada en releve sobre a madeira, figura a seguinte lenda: “Martínez-Bengoechea”. Os documentos e os libros atopáronse, en xeral, en bo estado de conservación. Por outra parte, semella que a integridade do conxunto é boa, especialmente na parte empresarial, aínda que non tanto na patrimonial, dado que no local onde esta se gardaba apareceron moitos estantes e caixóns baleiros.

Alcance e contido

• Libro principal de contabilidade onde se recollen as distintas contas abertas coa sociedade "Viúva de Fillo de José María Martínez Bengoechea" e os movementos que se realizaron nelas. Contén índice das persoas e sociedades con contas recollidas no libro.

Clase de documento:

• Textual

Condicións de acceso

Descrición condicións de acceso:

• O acceso aos arquivos e rexistros administrativos é un dereito contemplado pola Constitución Española de 1978 (artigo 105, b). Este dereito, que ten as restricións establecidas na Constitución e nas leis, está regulado con carácter xeral pola Lei 39/2015 do Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas, do 1 de outubro -no que afecta á documentación administrativa- e pola Lei 16/1985, do 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español -no que afecta á documentación histórica. Estas restricións froito dunha busca do equilibrio con outros dereitos protexidos na constitución como os que afectan á seguridade, honor, intimidade da vida privada ou familiar ou imaxe das persoas, os segredos oficiais, ou a propiedade intelectual están reguladas por outras normas legais específicas. O exercicio do dereito de acceso comprende a consulta dos documentos e da información neles contida e a obtención de copias e certificados. Poderán facerse as solicitudes directamente na sala de lectura ou por medio de correo electrónico, correo postal, fax, teléfono ou internet. Por razóns de conservación poderá restrinxirse a consulta de documentos orixinais

Normativa:

• Aínda que se trata de documentos de carácter privado, ao estar depositada nun Arquivo de titularidade pública, adquiren a condición de Bens de Interese Cultural (art. 50 da Lei 8/1995, de 30 de outubro, do Patrimonio Cultural de Galicia e 60 da Lei 16/1985, do 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español), pasando a gozar así do réxime de protección establecido nesas normas.

Condicións de reprodución

Condicións de reprodución:

• A reprodución de documentos está suxeita á Lei 6/2003, de 9 de decembro, de taxas, prezos e exaccións reguladoras da Comunidade Autónoma de Galicia, e polo Decreto 219/2011, do 17 de novembro, polo que se fixan os prezos públicos e as normas dos servizos de reprodución prestados nos arquivos xestionados pola Xunta de Galicia.

Lingua:

• Spanish; Castilian

• English

• French

Existencia e localización de copias

• Existencia de copias: No existen copias
  

Nota xeral

• Aínda que comenzado por José María Martínez Bengoechea, coa súa morte en 1890 pasa a sociedade a denominarse "Viúva e Fillo de José María Martínez Bengoechea".