María Eáns, muller de Vasco de Ameixán, doa un tercio a Lopo Manteiga e á súa muller Inés [García], outro a Urraca Vázquez e ao seu marido Pedro de Carballido e outro a Sancha Fernández e ao seu marido Juan García dos bens que posúe en Santiago de Vilamaior, San Paio de Buscás, San Xulián de Poulo, Santa María de Fisteus e San Pedro de Ardemil, como pagamento polos coidados que lle dispensaron
Segundo a Guía do Arquivo de Antonio Gil Merino, o antigo director Andrés Martínez Salazar doara 363 documentos medievais no ano 1897. Procedían na súa maior parte de mosteiros e conventos desamortizados e foran separados por el dos seus fondos orixinais, segundo o testemuño manuscrito de Ángel del Castillo que se conserva no Arquivo, probablemente coa finalidade de impedir a súa subtracción ou simplemente para a investigación persoal. A este núcleo sumáronse posteriormente novas achegas, esta vez procedentes de preitos e expedientes tramitados perante a Real Audiencia de Galicia, que foron instalados á parte no propio Arquivo, de acordo cunha práctica tradicional, para a súa mellor conservación.
Alcance e contido
Comprende privilexios reais, doazóns, compravendas, foros, obrigas, sentenzas xudiciais e outros documentos de orixe pública ou privada.