É unha colección centrada na recopilación de carteis, programas, esntradas e revistas referidos á celebración da festa taurina na cidade.
É unha colección realizada no propio arquivo a partir da compra dos primeiros carteis taurinos a diferentes personas e librerías e que continúa aberta a novas adquisicións. Tamén foi enriquecéndose con doazóns por parte dos usuarios
Alcance e conteúdo
Trátase de carteis e, en menor número, programas de man, entradas e revistas sobre o desenrolo da festa dos touros na Coruña, dende fins do século XIX ata prácticamente todo o XX. O seu estudo permite coñecer diferentes aspectos da historia do toureo en xeral (actuacións de toureiros, alternativas, man a man, empresas organizadoras...) e da Coruña en particular (inauguracións das prazas, prezos das localidades, emprentas...)
No cartel e no programa taurinos podemos destacar varios elementos:
“Corridas”.- A súa execución vai unida ás festas do Rosario, de María Pita e destacados eventos da cidade.
Empresas.- Resaltan entre as galegas: Taurina Coruñesa, González Vera, Promotora Taurina Gallega...
Gandarías.-Significativas son as de: Ildefonso Gómez, Cunhal Patricio, Duque de Veragua, Ibarra, Pereira Palha Blanco, Matías Sánchez...Nalgúns destes documentos o seu enunciado vai acompañdo dos símbolos correspondentes ás marcas de cada unha delas.
Homenaxes e beneficios.-Dedicados a obras sociais, beneficencia municipal, feridos da Guerra de Cuba e Marrocos...
Ilustradores.-Obras realizadas por grandes cartelistas como son: Manuel Benedito Vives; José Cros Estrems; Daniel Perea; Genaro Palau Romero; Martí Fonte; Santos Saavedra; os denominados representantes da Edade de ouro do cartel taurino, Ruano Llopis e Roberto Domingo; ou do coruñés Marcial Ortiz, entre outros.
Imprentas.-Expresión dos avances e progresos na calidade de impresión, en procesos técnicos, papel, tintas...Entre as de fóra de Galicia podemos destacar as de José Ortega en Valencia e Gráficas Velasco en Madrid. Das Coruñesas: Vicente Abad e sucesores, Gutenberg, Domingo Puga ou Roel. En repetidas ocasións constan, nas pezas, duas empresas: a responsable da confección do cartel propiamente dito e a que incorpora os datos relativos á festa na cidade.
Matadores e rexoneadores.-Actuacións destes: Lagartijo, Frascuelo, Riverita, Dominguín, Mazzantini, Manolete, Paco Camino...
Motivos.-Escenas da lida e temas á marxe da mesma (público, grupos sociais, escenas costumbristas, retratos de toureiro, alegorías, escudos e logotipos...)
Organizadores.-Encargados da contratación e preparación do programa da festa como: Liga de Amigos, Centro Castellano, Excmo. Ayuntamiento, Asociación de la Prensa, Círculo Taurino... Complementan esta colección, a modo de testemuña, as entradas e as revistas taurinas. Estas últimas son moi significativas pola escasez de exemplares existentes. Constitúen curiosos antecedentes do avance da prensa taurina: El Programa Taurino: periódico de toros (1886); Don Canguelo: revista de toros, teatro y espectáculos (1909) e Galicia Taurina(1925).
Coa excepción de 5 pezas que corresponden a outros lugares da provincia (Oleiros, Sada, Noia, Monte Xalo e Santiago), as demais circunscríbense á cidade.
Condiciones de acceso
Condiciones de acceso
Descripción condiciones de acceso:
Consulta libre, só limitada polo estado de conservación da documentación. Petición previa na sala de consulta dacordo cos artigos 57 da Lei 16/1985 e 82 da lei 8/1995
Normativa:
Documentos de carácter público, propiedade do Excmo. concello da Coruña. Son Bens de Interés Cultural, tal e como se establece no artigo 50 da Lei 8/1995 do Patrimonio Cultural de Galicia, pasando a gozar do réxime de protección do que dispón a citada norma para esta categoría de bens culturais.
Condiciones de reproducción
Condiciones de reproducción:
Autorización de reprodución fotográfica mediante solicitude por escrito dirixida ao Excmo. Concello. (Ordenanza nº 43, reguladora do prezo público por prestación de servizos e utilización de instalacións culturais, educativas e nálogas de titularidade municipal e nº 34 reguladora do prezo por prestación dos servizos do Centro de proceso de datos)
Lengua:
Spanish; Castilian
Galician
Características físicas
Estado de conservación:
Bo
Descripción del estado de conservación:
Algunhas pezas necesitan restauración.
Dada a sua fraxilidade están encapsuladas e instaladas en planeiros. Os carteis murais, como consecuencia das suas dimensións, están ubicados en tubos de conservación
Documentación relacionada
Existencia y localización de originales
Localización de originales: Temos coñecemento da existencia de carteis taurinos noutros centros e institucións públicas: Archivo municipal de san Sebastián de los Reyes (Madrid), Diputación provincial de Valencia, Museo Municipal de Madrid, Museo Nacional de Antropología...
Existencia y localización de copias
Existencia de copias: Existen copias: Dentro da colección algúns carteis están repetidos e incluso determinadas ilustracións se reproducen cen carteis distintos en diferentes datas
Unidades de descripción relacionadas
Unidades de descripción relacionadas: Deben consultarse tamén:
Fondos públicos-Concello da Coruña
3.9.2.-Expedientes de actividades (1850/1931)
Fondos privados-1. Individuos- Bugallal y Marchesi, J.L.
-Carteis, programas, entradas...de touros (1959/1967). C-61
Poden considerarse complementarias as fichas biográficas de toureiros existentes no fondo de Empresa-Teatro Rosalía castro (1945/196?), C-51
Xunta de Galicia. Información mantenida y publicada en internet por la Xunta de Galicia