O Real Decreto das Cortes de Cádiz, do 23 de maio de 1812, establece a creación das deputacións provinciais como xuntas encargadas de representar, rexer e administrar os intereses da provincia e de promover o desenvolvemento económico nos territorios baixo a súa xurisdición. Nos seus inicios, a Deputación estaba formada polo xefe político, que exercía a función de presidente, o intendente e outras sete persoas que eran elixidas polos electores do partido coa misión de “promover a prosperidade" da provincia, establecer a participación contributiva dos concellos nas finanzas provinciais e organizar as substitucións e quintas para o exército nacional.
Os seus inicios non foron fáciles, debido aos cambios políticos existentes durante o reinado de Fernando VII. As deputacións atravesarán por un período de gran inestabilidade que oscilará entre o apoio ás mesmas nos períodos de goberno liberal e o seu abandono e falta de funcionamento efectivo nas fases de reacción absolutista: desaparecen en 1814; reaparecen en 1820, permanecendo durante todo o Trienio Liberal ata outubro de 1823, momento en que son disoltas. Coa morte de Fernando VII, empézanse a establecer as bases para un soporte territorial idóneo e definitivo (Real Decreto do 30 de novembro de 1833 sobre a división civil de territorio español na Península e illas adxacentes en 49 provincias) aínda que a definitiva institucionalización deste órgano provincial terá lugar coa promulgación do Real Decreto do 21 de setembro de 1835, sobre o modo de constituír e formar as deputacións. Durante o Bienio Progresista, 1854-1856, comezan a definirse boa parte das súas funcións administrativa tradicionais, como os servizos de beneficencia, o ensino ou a sanidade.
Cando en 1812, como consecuencia da aprobación da constitución gaditana, establécese a creación das deputacións provinciais, a proposta para Galicia era configurala como un territorio único cunha soa Deputación. Así, en 1813 créase a primeira Deputación Provincial Única de Galicia, con sede en Santiago de Compostela, que actuará ata 1814. En 1820 constitúese a segunda Deputación Provincial Única de Galicia, con sede na Coruña. A división do territorio galego en catro novas provincias, aprobada no Decreto LIX do 27 de xaneiro de 1822, supuxo a multiplicación das deputacións provinciais: A Coruña, Lugo, Ourense e Vigo. A Deputación Provincial de Ourense constituirase o 26 de maio de 1822 baixo a presidencia do Xefe Político, Pedro Boado Sánchez.
Esta institución ao longo da súa historia coñeceu distintas sedes e xogou un importante papel no proceso de organización do conxunto das administracións. Hoxe é un organismo territorial que presta servizos directos aos cidadáns e apoio técnico, económico e tecnolóxico aos 92 municipios que compoñen a provincia. Ademais, coordina algúns servizos municipais e organiza servizos de carácter supramunicipal.
Historia archivística
O Arquivo debeu nacer ao mesmo tempo que a Deputación e, como ela, pasou por diversos locais ao longo do tempo. Con todo, a pesar de contar cun arquivo e persoal propios, distintos acordos da Deputación estableceron o traslado de parte dos seus fondos, especialmente os relacionados con distintas institucións que realizaban labores benéfico-asistenciais, ás dependencias do Arquivo Histórico Provincial en calidade de depósito.
Alcance y contenido
A Deputación Provincial de Ourense constitúese como unha das fontes fundamentais á hora de afrontar o estudo do Ourense contemporáneo. Estamos ante un fondo fragmentado, xa que unha parte importante do mesmo se atopa no propio arquivo da Deputación Provincial, polo que o AHPOu tan só custodia unha pequena parte da documentación xerada e reunida por esta institución no cumprimento das súas funcións desde 1854 ata 1986.
Os documentos conservados son o reflexo da xestión provincial e foron organizados en catro grandes seccións: Goberno, Administración, Servizos e Facenda. Nelas inclúese a documentación derivada dos servizos prestados pola Deputación na organización de procesos electorais, nos recrutamentos e substitucións de quintas, en materia benéfico-sanitaria e, en menor medida, as materias relacionadas coas súas funcións educativas, culturais e as súas competencias en gandería, obras e urbanismo. A documentación máis voluminosa é a pertencente ás distintas institucións benéfico-asistenciais que a deputación foi herdando, por mor da supresión da Xunta Provincial de Beneficencia.
Clase de documento:
Textual
Condiciones de acceso
Condiciones de acceso
Descripción condiciones de acceso:
A documentación é de acceso libre, agás as restricións contempladas no artigo 57 da Lei 16/1985 de Patrimonio Histórico Español e no 23 da Lei 7/2014 de arquivos e documentos de Galicia. O acceso tamén estará condicionado polo estado de conservación dos documentos.
Condiciones de reproducción
Condiciones de reproducción:
A reprodución está suxeta ao establecido no Decreto 219/2011, do 17 de novembro, polo que se fixan os prezos públicos e as normas dos servizos de reprodución prestados nos arquivos xestionados pola Xunta de Galicia así como na Lei 6/2003, de 9 de decembro, de taxas, prezos e exaccións reguladoras da Comunidade Autónoma de Galicia. Igualmente a publicación dunha reprodución debe ser autorizada, devengando o prezo público establecido no Decreto 219/2011 (artigo 5). Limítase a reprodución daqueles documentos que se atopen en mal estado de conservación ou non poidan ser obxecto de consulta segundo a normativa de acceso.
Lengua:
Spanish; Castilian
Escritura:
Humanística
Características físicas
Material en el que se registra la información:
Papel
Documentación relacionada
Unidades de descripción relacionadas
Unidades de descripción relacionadas: No Arquivo da Deputación Provincial de Ourense Localización (Código de archivo): ES.GA.32054.ADOU
Notas
Nota general
É preciso sinalar que unha gran parte do porcentaxe de documentos depositados no arquivo está en fase de organización.
Nota al área de identificación
No propio fondo da Deputación inclúese algunha documentación anterior á súa creación por considerarse antecedente directo e ter a continuidade na mesma serie en épocas posteriores. As datas iniciais de acumulación veñen dadas pola documentación dos establecementos benéficos erdados pola deputación.
Xunta de Galicia. Información mantenida y publicada en internet por la Xunta de Galicia