Delegación Comarcal da Organización Sindical de Betanzos

Referencia

• ES.GA.15030.ARG/1.7.5.2.

Título

• Delegación Comarcal da Organización Sindical de Betanzos

Fecha de creación

• 1943 / 1978

Fecha de acumulación

• 1934 / 1980

Nivel de descripción

• Fondo

Volumen y soporte de la unidad de descripción

• 31 Unidade(s) de instalación
• 29 m

• Delegación Comarcal de Sindicatos (Betanzos, A Coruña, España) ‌

Historia institucional/Reseña biográfica

• Aínda en plena guerra civil, o goberno franquista creou a súa primeira estrutura administrativa, a través da Lei do 30 de xaneiro de 1938, dentro da que se atopaba o “Ministerio de Organización e Acción Sindical”. Como os demais Ministerios, este organizábase cun Ministro á fronte, un subsecretario e unha serie de Servizos, entre os que se atopaba o de Sindicatos. O Decreto do 13 de maio do mesmo ano desenvolverá as funcións do Ministerio e os seus servizos. Para entón, o Foro do Traballo, un texto elaborado polo partido único Falanxe Española e das JONS, ao que o goberno deu forza de lei polo Decreto do 9 de marzo de 1938, xa establecía as bases ideolóxicas e políticas das relacións laborais no “Novo Estado”. O Sindicato único é a agrupación de todos os intervenientes na actividade económica e o leito das súas relacións entre si e co Estado. Ademais, aparece como instrumento básico da política produtiva do Estado. Os seus dirixentes deberán ser militantes do partido, e estrutúrase en sindicatos “verticais” que agrupan a traballadores, técnicos e empresarios de cada rama económica; ademais, poderá establecer os servizos que se consideren necesarios. Por suposto, a sindicación é obrigatoria. O D. do 21 de abril de 1938 crea as Centrais Nacional-Sindicalistas nas provincias, dirixidas por un delegado dependente do Ministerio, que poderá estar auxiliado por unha Xunta Sindical de Coordinación. A consecuencia lóxica do Foro do Traballo é a desaparición do Ministerio de Organización e Acción Sindical e o traspaso das súas funcións en materia sindical ao Servizo de Sindicatos de Falanxe Española, mediante a Lei do 8 de agosto de 1939. A Lei de Unidade Sindical, do 26 de xaneiro de 1940, establece a integración forzosa de todo tipo de asociacións de traballadores na Organización Sindical do partido, a única recoñecida oficialmente. O D. do 28 de novembro de 1941 poñerá a Delegación Nacional de Sindicatos baixo a dependencia do Vicesecretario de Obras Sociais do Movemento. A Lei 2/1971, chamada “Lei Sindical”, establece unha nova estrutura sindical. Concíbese a Organización Sindical como o conxunto de todos os traballadores, organizados para a defensa dos seus intereses e a participación na vida económica a través das institucións do Estado. Pero esta organización xa non dependerá de Falanxe Española, senón dun ministerio creado ex profeso, o Ministerio de Relacións Sindicais. A Organización Sindical estrutúrase nos diferentes Sindicatos, e, dentro deles, en “organizacións profesionais” (unións, consellos, agrupacións, asociacións), e “órganos de composición e coordinación”. Ademais, existirán consellos provinciais e nacionais de traballadores e técnicos, por unha banda, e de empresarios por outro, con funcións de coordinación entre os diferentes sindicatos. No ámbito provincial, mantense a figura do Delegado e as posibles delegacións comarcais ou locais, asesorado por un Consello Sindical Provincial. O RD-Lei 19/1976 converte a Organización Sindical na nova “Administración Institucional de Servizos Socio-Profesionais” (AISS), un organismo autónomo dependente do Ministerio de Presidencia ao que se adscriben todos os medios persoais e materiais da antiga organización, e encoméndanselle todas as súas funcións sociais e asistenciais. A Lei 19/1977 establece a liberdade de constitución de asociacións sindicais e, en consecuencia, o RD-Lei 31/1977, ademais de suprimir a sindicación obrigatoria, establece que os diferentes servizos e medios da AISS vaian pasando á Administración Xeral do Estado de forma progresiva. Finalmente, o RD 906/1978 distribúe as súas funcións e medios entre os diferentes ministerios, incluíndo o persoal, ata que a Lei 4/1986 declara formalmente extinguida a AISS
Censo Guía de España e Iberoamérica. Archivo Histórico Provincial de Toledo
• A Orde do 27 de xaneiro de 1973 estableceu a estrutura dos Servizos Provinciais da Organización Sindical. En cada provincia haberá unha Delegación da Organización Sindical, constituída pola Secretaría Provincial e os Secretariados especializados. O Delegado Provincial representa o Ministro na provincia, preside o Consello Sindical Provincial e serve de órgano de comunicación entre a Organización Sindical e os Sindicatos e Entidades sindicais da provincia coas Autoridades e Organismos provinciais. Baixo a directa dependencia do Delegado Provincial, á fronte da Secretaría, está o Secretario Provincial. E tamén baixo a directa dependencia do Delegado Provincial están os seguintes servizos: • Asesoría Xurídica • Información e Publicacións • Colocación • Convenios Colectivos • Eleccións e Representacións • Rexistro de Entidades Sindicais • Estatística Á fronte de cada Servizo hai un Director designado polo do Servizo Central correspondente a proposta do Delegado Provincial. Os Secretariados Especializados dependen, a efectos funcionais dos titulares dos correspondentes Servizos Centrais. Á fronte de cada un hai un Director Provincial designado polo Director Central respectivo a proposta do Delegado Provincial. Son: • Secretariado de Asuntos Sociais • Secretariado de Asuntos Económicos • Secretariado de Administración e Finanzas • Secretariado de Asistencia e Promoción A organización territorial a nivel comarcal e local adoptará unha estrutura e cometidos adaptados ao volume de actividade e características propias.

Historia archivística

• Como consecuencia do RD-Lei 31/1977, as diferentes delegacións comarcais e locais da AISS foron enviando á Delegación provincial todos os seus arquivos. Na repartición de medios e competencias da AISS, os arquivos corresponderon ao Ministerio de Cultura e, en consecuencia, mediante unha circular datada o 26 de abril de 1979, ordenouse aos diferentes AHP que se fixesen cargo desta documentación. Con todo, a falta de espazo no AHPTO fixo que a documentación permanecese na antiga sede da AISS baixo custodia da Delegación provincial do Ministerio de Traballo.
Censo Guía de España e Iberoamérica. Archivo Histórico Provincial de Toledo

Existencia y localización de copias

• Existencia de copias: No existen copias