O Goberno Civil é a institución capital da organización periférica do Estado na Idade Contemporánea.
A Constitución de Cádiz divide o territorio en provincias e coloca ao seu fronte un “xefe superior”, con competencias de orde pública, que presidiría a Deputación Provincial. Esa figura extínguese en 1814 e reinstáurase no Trienio Liberal, baixo o nome de “xefe político”, con competencias, non só de orde pública, senón tamén en todos os ramos da administración. En 1833 Javier de Burgos crea nas provincias os “subdelegados de Fomento”, pero no ano seguinte xa se denominan “gobernadores civiles”.
Baixo os nomes de “xefe político”, “gobernador de provincia” e “gobernador civil”, nas épocas de forte centralismo poténciase esta figura en detrimento da Deputación Provincial, limitada a órgano consultivo do xefe político. Nas épocas en que predomina a descentralización, invírtese a importancia de ambas institucións.
Dende mediados do século XIX, o gobernador civil xa dirixe toda a administración civil do Estado no ámbito da provincia.
En 1923, coa ditadura de Primo de Rivera, os gobernadores civiles son substituídos por gobernadores militares e co Estatuto Provincial de 1925 as deputacións provinciais deixan de estar baixo a súa tutela para converterse en autónomas.
No franquismo, o gobernador civil asume grandes cotas de poder polo seu control da orde público.
Nos anos 80 aparece o delegado do Goberno en cada comunidade autónoma como representante permanente do Goberno e como xefe dos servizos periféricos da administración civil do Estado. Finalmente, a lei 6/1997, de 14 de abril, establece as Subdelegacións do Goberno como órganos da Delegación do Goberno en cada provincia, que perden o seu carácter político e teñen un funcionario de carreira ao seu fronte.
Historia arquivística
Non se conserva practicamente documentación do século XIX e da primeira metade do XX.
A primeira transferencia data de 1989. Tras varias máis, en 2013 chegan 3 170 unidades de instalación, co que empeza a observarse o carácter seriado da documentación e a reflectirse na documentación conservada no arquivo a riqueza de funcións e competencias da institución produtora. Esta última transferencia aínda está en vías de organización.
Alcance e contido
A pesar da amplitude das datas extremas, apenas se conserva documentación do século XIX e primeira metade do XX.
A ingresada en 2013 aínda non figura incluída nesta descrición por estar en proceso de organización.
Condicións de acceso
Condicións de acceso
Descrición condicións de acceso:
Libre, agás as cautelas relativas á presenza de datos de carácter persoal e ao estado de conservación da documentación.
Lingua:
Spanish; Castilian
Características físicas
Estado de conservación:
Bo
Descrición do estado de conservación:
Bo estado de conservación en xeral, agás algúns expedientes de asociacións, que non se poden consultar ata a súa restauración.
Documentación relacionada
Existencia e localización de copias
Existencia de copias: Existen copias dixitais dunha parte dos expedientes de asociacións.
Unidades de descrición relacionadas
Unidades de descrición relacionadas: O fondo Eduardo del Río está relacionado co de Goberno Civil porque esta persoa foi gobernador civil. De momento non é consultable por non estar organizado.
Xunta de Galicia. Información mantenida y publicada en internet por la Xunta de Galicia