Meirindade de Meroi e coutos agregados

Referencia

• ES.GA.15030.ARG/1.1.3.1.14.

Título

• Meirindade de Meroi e coutos agregados

Fecha de creación

• 1680-01-01 / 1835-10-31. 1680 a 1835

Fecha de acumulación

• 1680-01-01 / 1835-10-31. 1680 a 1835

Nivel de descripción

• Fondo

Volumen y soporte de la unidad de descripción

• 40 Unidade(s) de instalación

• Xulgado da Xurisdicción de Meroi (A Coruña, España) ‌

Otros productores

• Xulgado do couto de Belocoi (Moeche, A Coruña, España) ‌
• Xulgado do couto de Cabalar (A Coruña, España) ‌
• Xulgado do couto de Fronzal (A Coruña, España) ‌
• Xulgado do couto redondo dos Casás ‌

Historia institucional/Reseña biográfica

• A xurisdición de Meroi conta cun meiriño e xustiza ordinaria que entende en primeira instancia os negocios civís e criminais. Como autoridade máxima nas vilas que non eran cabeza de partido, ademais da súa función xudicial tamén exercía funcións de goberno. Deste meiriño dependían o xuíz do couto de Cabalar, adscrito á parroquia de Santiago Seré das Somozas; o xuíz do couto do Fronzal; o do couto de Belocoi e o do couto redondo dos Casás. Esta configuración cambia cando entra en vigor o Decreto da Suprema Xunta de Goberno de Galicia do 3 de marzo de 1820, que divide a provincia en 47 partidos e establece un xulgado de primeira instancia en cada un deles. Seguindo co proceso reestruturador, o Decreto do 5 de marzo de 1820 suprime os xulgados ordinarios ou de primeira instancia do foro ordinario e conserva unicamente os de cabeza de partido. Desde o momento en que toman posesión os xuíces dos partidos, cesan os corrixidores, alcaldes, meiriños, xuíces e aqueles que viñan administrando xustiza en primeira instancia. Pero cando remata o Trienio Liberal, todo volve á situación anterior. Haberá que esperar ata 1834 para que desaparezan coutos e xurisdicións. Así, o Real decreto do 21 de abril dese mesmo ano ordena que cesen todos os alcaldes ordinarios e que os procesos e os expedientes que teñan abertos llelos remitan aos xuíces letrados das cabezas de partido (neste caso, ao de Ferrol).

Historia archivística

• Este fondo ingresou por transferencia o 16 de novembro de 1982. Viña mesturado coa documentación do Xulgado de Primeira Instancia e Instrución de Ferrol, que foi o encargado de transferir ao Arquivo do Reino de Galicia o fondo da antiga xurisdición de Ferrol. A chegada destes documentos ao Xulgado de Ferrol explícase no expediente de execución do Decreto da Suprema Xunta de Goberno de Galicia do 3 de marzo de 1820 (5143/12). O novo decreto establecía a obriga de construír ou dedicar unha peza para arquivo na capital cabeza de partido; nesa peza debíanse gardar todos os procesos civís e criminais correspondentes ás vilas, xurisdicións e coutos indicados, ademais dos protocolos dos escribáns que falecesen no seu distrito, con formal lista duns e doutros, con expresión do seu estado e foliación (fol. 3). O decreto tamén dispuña, no seu artigo 11 (fol. 6), que unha vez que o xuíz tomase posesión do seu cargo, debía obrigar os escribáns a entregar no xulgado os procesos civís e criminais do seu partido; e os que pertencesen a outro, ao xulgado correspondente. Por iso, xa en maio de 1820 entrégase a xurisdición e a documentación de Santa María de Recemel, Santa María de Igrexafeita e outras parroquias que pasan ao partido de Ferrol. A documentación reflicte que recupera a súa actividade cando remata o Trienio Liberal, mais non consta que os expedientes saísen de Ferrol para os seus antigos xulgados. A seguinte transferencia en masa a este xulgado quedou recollida no “Expediente sobre a incorporación de parroquias do partido xudicial de Ferrol e razón dos asuntos civís e criminais que se van recibindo, e escribáns que os recollen ou que por ser orixinarios os reteñen no seu poder para a súa continuación” (5.207/20). Cumpríanse así as disposicións do Real decreto do 21 de abril de 1834: que cesasen todos os alcaldes ordinarios das vilas e que lles remitisen aos xuíces letrados das cabezas de partido todos os procesos e expedientes que tivesen abertos. O 28 de setembro dese ano, o escribán de número de Ferrol, Vicente Arias de Saria, recibe os expedientes e as causas entregados polo alcalde pedáneo da xurisdición de Meroi.

Alcance e conteúdo

• Este fondo documental comprende expedientes relacionados tanto coa función xudicial dos distintos coutos que integran esta xurisdición (Causas, Espontáneas, Conta de tutela, Expedientes de demarcación e deslinde, Expedientes de partillas ou Preitos) como as que reflicten a súa función de goberno: Expedientes de abastos, Expedientes de arrendamento de impostos, Expedientes de elección de cargos municipais, Expedientes de solicitude, Expedientes de sorteo de mozos, etc.

Clase de documento:

• Textual

Condiciones de acceso

Descripción condiciones de acceso:

• Acceso libre en xeral.

Condiciones de reproducción

Condiciones de reproducción:

• A reprodución da documentación deste fondo está suxeita ás seguintes disposicións: - Decreto 219/2011, do 17 de novembro, polo que se fixan os prezos públicos e as normas dos servizos de reprodución prestados nos arquivos xestionados pola Xunta de Galicia. - Orde do 31 de agosto de 2010, pola que se establecen as normas para a consulta e reprodución dos documentos nos arquivos propios e xestionados pola Xunta de Galicia.

Lengua:

• Spanish; Castilian

Características físicas

Estado de conservación:

• Bo

Existencia y localización de copias

• Existencia de copias: Non existen copias
  

Unidades de descripción relacionadas

• Unidades de descripción relacionadas: Real Audiencia de Galicia Audiencia Territorial de Galicia Real Intendencia de Galicia Xulgado da vila de Ferrol e da Graña/Xulgado de primeira instancia de Ferrol Xulgado da Subdelegación de Rendas de Ferrol Xulgado de Guerra e Mariña Documentación notarial Xulgado da vila e xurisdicción de Neda e couto de Narón Xulgado da xurisdicción de Naraío