Caderno de exercicios de redacción de Socorro Sánchez...

Referencia

• ES.GA.15030.ARG/2.1.1.18.2.1.3.1.9//5857-1-7

Notação:

• 5857 1 7

Título

• Caderno de exercicios de redacción de Socorro Sánchez Cañás feito co gallo da conmemoración do III aniversario da segunda República Española

Fecha de creación

• 1934-04-13 / 1934-04-24

Nivel de descripción

• Unidade documental

Volumen y soporte de la unidad de descripción

• 1 Documento(s)

Historia institucional/Reseña biográfica

• María Barbeito y Cerviño naceu na Coruña o 2 de marzo de 1880, no seo dunha familia da burguesía ilustrada e liberal coruñesa,e falece nesta cidade, á idade de 90 anos, o 20 de novembro de 1970. Procedía dun ambiente culto e liberal - o seu pai, Avelino Barbeito Hermosilla é poeta en galego e castelán e participa no movemento cultural do seu tempo - , e o seu matrimonio con Juan Martínez Morás, fillo de Andrés Martínez Salazar, director do Arquivo do Reino de Galicia e figura eminente do Rexurdemento cultural galego, non faría senón potenciar a súa relación coa cultura e cos círculos culturais coruñeses da época. Esta circunstancia explica tamén a acollida e apoio que todas as súas iniciativas atoparán nesta familia, especialmente no seu home. Dende moi nova sentirá inquedanza polos temas educativos. Inquietude que non abandonará nunca. Estuda na Escola Normal da Coruña e obtén o título de Mestra Superior en 1896, aos 16 anos. En 1901, accede por oposición, co número 1, ao corpo de Mestres Nacionais, para concursar no ano seguinte á praza da Escola Eusebio da Guarda na Coruña. Dende aquí iniciará axiña unha constante serie de iniciativas, todas elas encamiñadas a conseguir a mellora da Educación dos nenos nas primeiras etapas da súa vida. Mellora que ela entende debe ser integral, en todos aspectos, a comezar polas circunstancias vitais, económicas e sociais en que o neno debe desenvolver a súa aprendizaxe. Velaí a xénese da súa fonda preocupación social. A traxectoria vital deste muller, coma a de moitos dos seus contemporáneos, ven carecterizada pola existencia de dous períodos fatalmente marcados pola data do 18 de xullo de 1936. Durante o primeiro, María Barbeito adícase con intensidade á súa profesión, desenvolve numerosas iniciativas de carácter pedagóxico e social; escribe sobre estas, dá cursos e conferencias, viaxa...Todo isto lle reportará pronto un enorme prestixio dentro do mundo da cultura e da educación de Galicia, gañando ao tempo o respecto dos seus concidadáns. En 1936 é depurada, apartada da súa escola e de cantos cargos ocupaba, impedíndoselle voltar a exercer a súa profesión, acusada de "defender derechos de la mujer, estimular la coeducación en la escuela, reclamar una escuela única y libre de prejuicios clasistas, propugnar la educación laica,...". Porén, o seu espírito inquedo no consentirá a inactividade, dedicándose entón, desde o refuxio da súa casa, en contacto coa súa familia, ao traballo literario e de tradución. Teresa Molares, que adicou a súa tese de licenciatura ao estudo da vida e a obra de María Barbeito, destaca nestas tres apartados: 1) a vida profesional; 2) a obra social 3 3) a produción escrita. • 1) Vida profesional Pódese dicir que a totalidade da súa vida profesional é desenvolvida tendo como base o seu destino na Escola da Guarda. Desde que en 1902 toma posesión da súa praza - que era daquela, xunto coa dunha auxiliar, única para unha escola que só era de párvulos - , o seu tesón e iniciativa constante vai acadar pouco a pouco a continua recalificación da escola. Desta forma, e grazas ao seu esforzo, esta chegará a contar , en 1929, con 7 sección ou graos máis outras dúas maternais, e 10 profesores. Foi directora da escola de párvulos desde 1911, e accede á de toda a escola trala fusión daquela coa de nenos en 1915. Neste cargo continuará ata 1936. Durante este longo período, ensaiará na súa escola e difundirá desde ela a toda Galicia métodos pedagóxicos do prestixio dos de Mosntessori, Decroly ou o "Método de proxectos". Neste senso, valorará moito os intercambios de ideas e a colaboraicón con outros profesionais, co fin de romper o illamento que impedía unha eficaz difusión das novas ideas educativas. Publicará numerosos artigos e ensaios sobre estas cuestións e ditará conferencias por doquier. En 1933 accede por concurso ao Corpo de Inspectores-mestres. Dende este posto, que supoñía a coordinación de 37 escolas da área de influencia da Coruña, e que compatibilizará coa dirección da Escola da Guarda, potenciará os contactos con outros mestres, ata conseguir deste modo unha eficaz difusión das súas ideas de elevación da calidade xeral da ensinanza. Na consecución deste obxectivo, xoga un importante papel a actividade do "Centro de colaboración" creado por ela como foro de intercambio permanente de ideas cos mestres da súa zona. Nesta época realiza diversas viaxes, de estudio ou de tipo didáctico. É de destacar o que realiza en 1935, becada pola "Junta de ampliación de estudios" a Suiza, Francia, Italia, Holanda e Alemaña, que lle posibilitará contactar directamente coa realidade educativa daquel momento en Europa. Entre as iniciativas máis interesantes levadas a cabo desde este posto cómpre falar da creación dunha "Biblioteca de consulta para maestros", que posibilitaba o acceso dos profesionais da súa zona de inspección a obras de actualidade en materia de educación. Xunto con esta, potenciou a creación de bibliotecas permanentes en cada escola. • 2) Obra social A concepción integral que Maía Barbeito posuía do proceso educativo, que ela entendía como un todo onde tiña cabida desde a educación física e a hixiene alta a o desenvolvemento das habilidades manuais dos nenos, levouna tamén a iniciar e levar adiante diversas iniciativas de tipo social. Deste modo, na intelixencia de que de pouco serviría ensaiar novos métodos educativos con nenos que antes de nada reclamaban vestido, calzado e alimentos en cantidade suficiente, promoverá asociacións ou creará institución con esta finalidade específica. Nace así, en 1906, "El niño descalzo",asociación que pretendía entre outras cousas achegar "calzado en invierno a los alumnos más pobres de las escuelas públicas", que tivo unha gran acollida na Coruña. En 1912 promove "La fiesta de la flor", inspirada noutras similares celebradas en países de Centro Europa, como Alemaña e Polonia. Consistía na venda, durante un día do mes de agosto, dunha flor por parte de mulleres de entre as de posición máis acomodada da cidade. A recadación desta destinábase na súa totalidade a incrementar os fondos do "Asilo-cuna" e da "Gota de leche". En 1921 funda o "Comedor y ropero da Guarda", con fins complementarios da iniciativa de 1906. De xeito parello, e desde 1912, desempeña a Secretaría do "Patronato de colonias escolares para niños tuberculosos". En 1931, en fin, constitúe a filial da " Asociación Concepción Arenal para protección y rehabilitación del preso" • 3) Produción escrita Foi autora de numerosos artigos de contido social e pedagóxico, e dalgúns libros e folletos, entre os que é posible destacar: "Niños y educadores"; "Mejor ambiente educativo y condiciones que deben integrarlo"; "La mujer antes, ahora y después"; "Breviario humano", etcétera. Teresa Molares destaca no conxunto da súa obra o cultivo constante dos seguintes temas: Educación física e hixiene, relación familia- escola, un novo concepto da escola, defensa do bilingüismo no ensino, a cuestión feminista. No tratamento de todos eles destaca o seu carácter progresista, laico e humanista, adubado cunha fonda preocupación de xustiza social. Da súa última etapa son as traducións e estudos preliminares de obras de Chauteubriand, Alfred de Vigny e a condesa de Noailles, entre outras

Historia archivística

• Con anterioridade ao seu ingreso no Arquivo do Reino de Galicia, o fondo permaneceu en poder dos herdeiros (fillos) de María Barbeito.

Alcance e conteúdo

• No conxunto do fondo son de destacar series como a de Correspondencia persoal, a de orixinais de traballos, as edicións dalgúns dos publicados e, sobre todo, aquelas que son produto do desenvolvemento de funcións públicas ou privadas. Neste grupo queda constancia daquelas actividades polas que María Barbeito é hoxe lembrada. Desde este punto de vista, son importantes as series que reúnen os testemuños do seu paso pola escola da Guarda e pola zona de inspección da Coruña e Arteixo que lle foi asignada. Xunto a estas, os documentos, menos numerosos, de función privada, íntimamente relacionados, constitúen un complemento indispensable.

Existencia y localización de copias

• Existencia de copias: No existen copias
  

Descriptores geográficos

• O Peruleiro (A Coruña, España) ‌

Descriptores de persona

• Sánchez, Socorro, 1921 - ‌
• Iglesias, María del Carmen ‌

Descriptores de instituciones

• Escola Nacional de Nenas do Peruleiro ‌

Descriptores de materia

• ‎Memoria democrática de Galicia ‌
• Educación ‌
• Escolas ‌