O condado de Priegue foi creado en 1643, cando Felipe IV concede este título a Baltasar de Sequeiros Sotomayor y Silva. A mediados do século XIX —antes de que o proceso aberto coas disposicións que deron lugar á desaparición das propiedades vinculares orixinase a súa fragmentación— constitúe un agregado de diversas casas que se foran xuntando ao tronco orixinario, principalmente a partir do século XVIII. A maior parte destas casas, algunhas con orixe en época medieval, posuían bens ou cobraban rendas en áreas das actuais provincias da Coruña, Pontevedra, Ourense e Lugo.
O proceso de agregación á casa principal comeza coa Casa Grande da Riva, a principios do século XVIII. Esta casa xuntaba, pola súa banda, as de Anceis, Fontán e Aián, entre outras. Posteriormente, no século XIX, agregouse a Casa de San Román, á que estaba unida a de Xaz. Finalmente únense ao patrimonio os bens da fortaleza do pazo de Val da Veiga.
Historia archivística
O fondo foi depositado no Arquivo de forma provisional por D. Javier Ozores Marchesi, conde de Priegue, en maio de 1994. A Consellería de Cultura, Comunicación Social e Turismo da Xunta de Galicia aceptou o depósito en réxime de comodato por orde do 19 de xaneiro de 1995.
Alcance e conteúdo
Aínda que o fondo abrangue o período 1445-1967, a meirande parte da documentación pertence aos séculos XVI-XIX. Foi producida e acumulada, de maneira orgánica, polos diferentes membros da familia como resultado da súa actividade. Pódese dicir que destacan tres bloques: a documentación xenealóxica, títulos e vínculos, que se reflicte nos "Expedientes de sucesión de títulos nobiliarios", "Preitos de tenuta" ou nas "Facultades e licenzas sobre consignación de morgados"; a documentación patrimonial da familia, composta por "Escrituras de compravenda", "Expedientes de propiedades", "Escrituras de foro" ou "Expedientes de administración de bens"; e a documentación pertencente a padroado e obras pías, como son os "Expedientes de capelanías", "Expedientes de provisión de beneficios" ou os "Preitos de provisión de beneficios".
Desde un punto de vista xeográfico, o fondo comprende documentos que se refiren a territorios de todas as provincias galegas actuais .
Condiciones de acceso
Condiciones de acceso
Descripción condiciones de acceso:
Acceso libre en xeral.
Normativa:
Ao seren depositados no ARG, os documentos que integran o fondo adquiren a condición de bens de interese cultural, tal e como estipulan, respectivamente, os artigos 50 da Lei 8/1995, do 30 de outubro, do patrimonio cultural de Galicia, e o 60 da Lei 16/1985, do 25 de xuño, do patrimonio histórico español, e pasan a gozar por tanto do réxime de protección e acceso que as devanditas normas establecen para estas categorías de bens culturais.
Lengua:
Spanish; Castilian
Galician
Características físicas
Estado de conservación:
Bo
Documentación relacionada
Existencia y localización de copias
Existencia de copias: Non existen copias
Unidades de descripción relacionadas
Unidades de descripción relacionadas: Os seguintes preitos do fondo da Real Audiencia de Galicia foron tramitados por instancia de diferentes membros da familia:- Luis Parragués y Seijas con Doña Benita Maldonado y su hijo Antonio Pedrosa. Cuenta de administración de bienes pertenecientes a Andrés Pedrosa y de los frutos de los vínculos en que fue sucesor.- Año 1748.- Sig. 14207/7.- Plácido Sequeiros Sotomayor con el Conde de Priegue y doña Isabel de Sequeiros. Sobre misión en posesión y partija de bienes de Don Rodrigo de Sequeiros en Santo Tomé de Freijeiro y otros.- Ano 1667. - Sig. 24498 /1.- Diego Antonio Tobías Saavedra y Antonia Bermúdez de Castro con Andrés Bermúdez de Castro. Misión en posesión y partija de los bienes de Carlos Bermúdez de Castro y Andrea Becerra Villardefrancos y de los padres y abuelos de estos, dueños de la Casa de la Penela. - Ano 1695. - Sig. 25941/2.- El Conde de Priegue, Joseph Ozores Sotomayor con María Rosa Rioboo. Misión en posesión. - Ano 1741.- Sig. 1266/20.- Plácido Sequeiros Sotomayor como marido de su mujer con Miguel Sánchez Mosquera. Misión en posesión de los bienes del capitán Domingo Pérez das Seixas y María Rodríguez de Parga. - Anos 1681-1685. - Sig. 3595/27.- Juan Manuel Varela Sarmiento con Pedro Sánchez Santiso. Misión en posesión.- Ano 1755. - Sig. 11241/55.- Antonio María Varela Freire y D. Caietano Gil como maridos de sus mujeres con José Benito Montenegro y Páramo como padre de su hija y partija de bienes. - Ano 1790.- Sig. 27209/267.- Mateo Arias Sarmiento con Miguel José de la Bárcena y José de oca y consortes. Sobre misión en posesión de la casa-fortaleza de Penela y más bienes pertenecientes al mayorazgo fundado por Juan Romero de Bermúdez.- Ano 1736. - Sig. 6060/1.- Benito Mariño de Valladares con Mayor Mariño de Lovera, viuda de Gregorio Saavedra Vingolea. Misión en posesión de la mejora vinculada por Elvira Valladares y de la que hizo Pedro Álvarez y partija de bienes de Felipe de Lovera. - Sig. 14558/10. - Año 1635. O fondo do Pazo de Brandeso está relacionado co do conde de Priegue, pois os patrimonios das dúas familias ás veces converxen nunha mesma zona xeográfica. Así, atopamos no subfondo da Casa da Riva, na parroquia de San Pedro de Cardeiro, expedientes de administración de bens que nomean persoas de Brandeso. O fondo Familia do Casal, Casa de Romelle, porque algún dos seus membros tamén pertencían á familia do Conde de Priegue. O fondo Sarmiento Valladares tamén está relacionado co que estamos estudando, fundamentalmente coas súas casas de San Román e Fontán. Esta última ten moito patrimonio na vila de Cambados, onde Antonio Valladares herdou a Casa de Fefiñáns. Na documentación atópanse personaxes comúns, tales como Gregorio Sarmiento de Valladares.
Notas
Nota general
- Sistema de organización: cadro de clasificación baseado nas propostas de GALLEGO DOMÍNGUEZ, Olga. Manual de archivos familiares. Madrid: ANABAD, 1993; e GARCÍA ASER, Rosario, LAFUENTE URIÉN, Aránzazu. Archivos nobiliarios: Cuadro de clasificación. Sección Nobleza del Archivo Histórico Nacional. Madrid: Ministerio de Educación, Cultura y Deporte, Centro de Publicaciones, 2000.
- Instrumentos de descrición: base de datos Cumberland Family Tree, para datos xenealóxicos.
Xunta de Galicia. Información mantenida y publicada en internet por la Xunta de Galicia