Capitán Xeneral de Galicia

Referencia

• ES.GA.15030.ARG/1.3.1.3.

Título

• Capitán Xeneral de Galicia

Data de creación

• 1808-01-01 / 1846-04-16. 1808 a 1846

Data de acumulación

• 1808-01-01 / 1846-04-16. 1808 a 1846

Nivel de descrición

• Fondo

Volume e soporte da unidade de descrición

• 5 Unidade(s) de instalación compartida(s)

• Capitán Xeneral de Galicia ‌

Historia institucional/Reseña biográfica

• O Capitán Xeneral de Galicia foi a institución que mantivo a autoridade nos momentos de transición entre a creación e desaparición dos distintos organismos propios dun período moi concreto da historia de España, entre 1808 e 1814, aínda que esta institución chegou moito máis lonxe no tempo. As Xuntas que xorden en diferentes lugares de España en 1808 son a resposta popular nas vilas, cidades, provincias e territorios ao baldeiro de poder creado en España pola invasión francesa. Estas Xuntas néganse a recoñecer a nova legalidade imposta polo exército intruso e asumen de feito a soberanía nacional. Posteriormente, a constitución da Xunta Suprema Central significará un intento de coordinación e de unificación de forzas. Todas as demais quedarán subordinadas a ela. Esta Xunta será substituída en 1810 por unha Rexencia. A Xunta Superior de Armamento e Defensa de Galicia créase na Coruña en xuño de 1808. Froito da iniciativa popular, despregará unha grande actividade e actuará con case total autonomía para organizar a resistencia anti-francesa e a vida civil en Galicia. A súa actividade cesa na práctica en 1809 coa toma da cidade polos franceses. A Xunta Superior de Subsidios, Armamento e Defensa de Galicia, que a sucede, corresponde ao período en que xa existe un poder central coordinador (Xunta primeiro e Rexencia despois), ao que- teoricamente polo menos- estará supeditada. En 1813, as autoridades centrais, en cumprimento da Constitución recentemente promulgada, tratarán de reconducir a tendencia centrífuga das xuntas cunha nova división territorial na que xorden as Deputacións Provinciais, subordinadas aos xefes superiores políticos (antecedentes dos gobernadores civís), e por tanto máis fortemente dependentes do poder central, no contexto da construción dun Estado Liberal centralizado. As competencias das Xuntas, como as das Deputacións, eran moi amplas, como corresponde a organismos nacidos en época de conflito bélico ou a períodos iniciais de desenvolvemento institucional. No primeiro caso, centrábanse especialmente no aspecto militar; no segundo, en aqueloutros relacionados co "fomento" do territorio e co control das entidades locais. En canto ás competencias dos capitáns xenerais, como autoridades máximas dentro do territorio da súa xurisdición, tiñan funcións primordiais de carácter militar pero estendían o seu control a todos os niveis da administración territorial e local antes de que as reformas político-administrativas posteriores os deixasen como simples xefes militares.

Historia arquivística

• Esta documentación, xunto coa das Xuntas e os órganos que as sucederon (Deputación Provincial Única de Galicia de 1813-14, Xunta Superior de Galicia de 1820 e Deputación Provincial Única de Galicia de 1820-22), foi doada ao Arquivo no ano 1897 polo seu director, Andrés Martínez Salazar, quen a atopara en 1875 nun "almacén de víveres" da rúa de Panadeiras da cidade da Coruña. Este arquiveiro relata nun artigo, publicado no xornal "La Voz de Galicia" en 1908, que unha parte da documentación da primeira Xunta fora levada a Sevilla polo seu secretario, Manuel Acha de Patiño, pouco antes da toma da cidade da Coruña polos franceses en 1809; e de alí a Cádiz, para rematar, moitos anos despois, tras moitas vicisitudes, no Arquivo Histórico Nacional, en Madrid. En 1826, o fondo da Deputación Única (que compartía localización cos dous órganos que a precederan) conservábase no local do arquivo da Contadoría de Propios da Coruña, "en una pieza del último alto de la casa de Aduana de La Coruña", de acordo coas dilixencias obradas na dita Contadoría en virtude dun oficio remitido polo rexente da Audiencia ao intendente de Exército e Provincia (ARG, DUG, C50/66).

Existencia e localización de copias

• Existencia de copias: Non existen copias